ارزیابی شدت بیابان‏زایی با استفاده از مدل IMDPA (مطالعة موردی: دشت شهر بابک، استان کرمان)

نویسندگان

  • افشین جهانشاهی دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
  • حسن خسروی استادیار دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

برای ارزیابی و تهیة نقشة بیابان‏زایی تا کنون تحقیقات بسیار زیادی در داخل و خارج از کشور صورت گرفته و این تحقیقات به ارائة مدل‏های منطقه‏ای فراوانی منجر شده است. به منظور ارائة یک مدل منطقه‏ای و ارزیابی کمّی وضعیت فعلی بیابان‏زایی، دشت شهر بابک با وسعت 4112 کیلومتر مربع در شمال ‏غرب استان کرمان انتخاب شد. در این تحقیق برای ارزیابی شدت بیابان‏زایی با استفاده از سیزده شاخص‌ـ پنج شاخص مبتنی بر آب زیرزمینی شامل هدایت الکتریکی، نسبت جذب سدیم، کلر، میزان افت، و عمق آب زیرزمینی، سه شاخص مبتنی بر داده‏های اقلیمی شامل بارش سالیانه، ضریب خشکی ترانسوا، و شاخص خشک‌سالی و سه شاخص مبتنی بر پوشش‏ گیاهی شامل وضعیت، بهره‏برداری، و تجدید پوشش‏ گیاهی و فرسایش آبی و شیوة آبیاری در قالب مدل ایرانی بیابان‏زایی IMDPA‌ـ به بررسی و تعیین کلاس شدت بیابان‏زایی در هر یک از واحدهای کاری پرداخته شد. امتیاز نهایی مربوط به هر یک از واحدهای کاری و سپس در کل منطقه از میانگین هندسی هر یک از شاخص‏های مذکور تعیین شد. در نهایت، وضعیت فعلی شدت بیابان‏زایی منطقه در کلاس کم، متوسط، شدید، و بسیار شدید برآورد شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد در مدل پیشنهادی منطقه‏ای در منطقة مورد مطالعه از نظر شدت بیابان‌‏زایی در حدود 61351 هکتار (92/14 درصد) در کلاس کم، 138575 هکتار (7/33 درصد) در کلاس متوسط، 117685 هکتار (62/28 درصد) در کلاس شدید، و 93589 هکتار (76/22 درصد) در کلاس بسیار شدید قرار دارند. همچنین، متوسط وزنی ارزش کمّی در کل منطقه 06/2 برآورد شد که بیانگر وجود کلاس بیابان‏زایی متوسط در منطقه است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی شدت بیابان‏زایی با استفاده از مدل imdpa (مطالعة موردی: دشت شهر بابک، استان کرمان)

برای ارزیابی و تهیة نقشة بیابان‏زایی تا کنون تحقیقات بسیار زیادی در داخل و خارج از کشور صورت گرفته و این تحقیقات به ارائة مدل‏های منطقه‏ای فراوانی منجر شده است. به منظور ارائة یک مدل منطقه‏ای و ارزیابی کمّی وضعیت فعلی بیابان‏زایی، دشت شهر بابک با وسعت 4112 کیلومتر مربع در شمال ‏غرب استان کرمان انتخاب شد. در این تحقیق برای ارزیابی شدت بیابان‏زایی با استفاده از سیزده شاخص ـ پنج شاخص مبتنی بر آب زی...

متن کامل

ارزیابی شدت بیابان زایی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی IMDPA (مطالعة موردی: دشت عباس، استان ایلام)

تحقیق حاضر به منظور بررسی پتانسیل بیابان‌زایی دشت عباس در منطقه نیمه‌خشک ایلام به وسعت 8/18028 هکتار با تکیه بر معیارهای خاک و پوشش گیاهی با استفاده از مدل ایرانی بیابان­زایی صورت گرفت. با استفاده از این مدل هر یک از شاخص‌های عمق مؤثر خاک، بافت خاک، هدایت الکتریکی، درصد سنگ و سنگریزه، بهره‌برداری از پوشش گیاهی، تجدید حیات و وضعیت پوشش گیاهی با کمک نرم‌افزار ArcGIS®9.3، بدست آمده و نقشه مربوط به...

متن کامل

ارزیابی شدت بیابان‌زایی منطقۀ سراوان با استفاده از مدل IMDPA

در این پژوهش با استفاده از روش ایرانی IMDPA، حساسیت اراضی منطقۀ سراوان به بیابان­زایی‌ ارزیابی و بررسی شده است. برای این منظور، پس از بررسی­ و ارزیابی­های اولیه، چهار معیار اقلیم، پوشش گیاهی، خاک و فرسایش بادی به‌عنوان مهم­ترین معیارهای مؤثر در بیابان­زایی منطقه با شاخص­های متفاوت در نظر گرفته شد. با استفاده از روش فوق، امتیازات هر شاخص در معیار مربوطه مشخص و ارزش هر معیار با محاسبۀ میانگین هند...

متن کامل

ارزیابی شدت بیابان زایی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی imdpa (مطالعه موردی: دشت عباس، استان ایلام)

تحقیق حاضر به منظور بررسی پتانسیل بیابان زایی دشت عباس در منطقه نیمه خشک ایلام به وسعت 8/18028 هکتار با تکیه بر معیارهای خاک و پوشش گیاهی با استفاده از مدل ایرانی بیابان­زایی صورت گرفت. با استفاده از این مدل هر یک از شاخص های عمق مؤثر خاک، بافت خاک، هدایت الکتریکی، درصد سنگ و سنگریزه، بهره برداری از پوشش گیاهی، تجدید حیات و وضعیت پوشش گیاهی با کمک نرم افزار arcgis®9.3، بدست آمده و نقشه مربوط به...

متن کامل

ارزیابی پتانسیل بیابان‌زایی با استفاده از مدل IMDPA در دشت سیستان (مطالعۀ موردی: زهک)

Desertification phenomenon is not devoted to an especial climate, although its role in arid and semi-arid areas is clearer than other regions. In this research, four criterions of the wind erosion, soil, vegetation cover and climate have been considered for evaluating desertification potential and mapping of desertification intensity using to IMDPA model in ZAHAK Sistan region. Considering to e...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 68  شماره 2

صفحات  247- 267

تاریخ انتشار 2015-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023